گلایل از تیره زنبق‌ها است و از جنس Gladious، گلی زیبا که از پیاز میروید. گلایل ۲۶۰ گونه دارد که ۲۵۰ گونه آن در آفریقای سیاه و مخصوصا در آفریقای جنوبی یافت میشود.
از دیر باز گلایل به عنوان گل شاخه بریده مورد استفاده قرار می‌گیرد و هم‌اکنون نیز به طور گسترده ای از آن استقبال میشود. این گل زیبا در ایران به صورت گسترده کشت میشود و آنرا بیشتر می‌توان در شهرهای محلات و دزفول یافت. Gladiolus persicus رقمی از گلایل است که بومی ایران بوده و بیشتر آنرا با نام گلایل وحشی می‌شناسند.
Gladiolus persicus
گلایل دارای تنوع رنگ زیادی است، و به جرات می‌توان گفت که به جز رنگ‌های آبی و سبز رنگ‌های دیگر را می‌توان در آن دید.
نیاز سرمایه در گلایل: پیاز گلایل، بسته به رقم آن، نیاز سرمایی در حدود ۵ ماه در دمای حدود ۵ درجه سانتیگراد دارد. این شرایط گیاه را برای یک دوره گلدهی آماده می‌کند.
گلدهی در گلایل: زمان گلدهی در گلایل به رقم آن بستگی دارد. گلایل‌های زود گل از حدود اوایل خرداد گل دهی میکنند و گلایل‌های دیر گلده تا اواخر شهریور گل دهی میکنند. ارقام زودرس پس از حدود ۶۰ تا ۷۵ روز از زمان کشت گلدهی میکنند. این عدد در ارقام دیر گل ده بین ۱۱۰ تا ۱۲۵ رو متغیر است.
کشت گلایل در مزرعه: گلایل را می‌توان از اوایل بهار کشت داد. عمق کشت به درشتی پیاز بستگی دارد، ولی به طور کلی عمق ۱۰ سانتیمتری مناسب است. استفاده از قیم میتواند به داشتن گلهایی صاف و بدون موج کمک کند. فاصله بین پیاز هم به درشتی آنها و پارامتر‌های دیگری همچون طول روز بستگی دارد.
برای جلوگیری از انتشار بیماری ها، سعی کنید از زمین کشت شده زیر گلایل در سال بعد استفاده نکنید. بلکه به صورت دوره ای از آن زمین استفاده کنید، هر چند برخی از مراکز کشت گلایل این امر را رعایت نمیکنند، و مشکلی هم مشاهده نکرده‌اند.
برای کشت گلایل در گلدان میتوانید آنها را در عمق حدود ۵ تا ۱۰ سانتیمتر و فاصله حدود ۱۲ تا ۱۵ سانتیمتر بکارید.
مراقبت از گلایل: شاخه گلهای پژمرده را از گیاه جدا کنید. این امر به روش مجدد گیاه کمک می‌کند.
آبیاری گلایل: همچون سایر گلهای پیازی، آب زیاد و خاک باتلاقی موجب پوسیده شدن پیاز‌ها میگردد. اما باید دقت کرد که خشک شدن بستر کشت موجب کوتاه شدن گیاه و معوج شدن ساقه میگردد. گلایل به تنش خشکی حساس است و موجب کاهش تعداد گلچه‌ها میگردد.
دمای مورد نیاز گلایل: بهترین دمای رشد بین ۱۸ تا ۲۵ درجه سلسیوس است. بنابراین گلایل به تغییرات دمایی خیلی حساس نمی‌باشد، و حتی در منطق سردسیر و گرمسیر رشد می‌کند. رشد گیاه در دمای زیر ۸ درجه سلسیوس و بالای ۲۸ درجه متوقف میگردد.
نور مورد نیاز گلایل: نور کم و طول روز کوتاه موجب کوتاه شدن طول خوشه گل گلایل میشود. در مقابل نور زیاد منجر به داشتن گیاهانی قوی میشود، و گل دهی را به تاخیر می‌اندازد.
چگونگی تکثیر گلایل: ساده‌ترین روش تکثیر گلایل به وسیله پیازچه‌ها می‌باشد. در طول رشد، پیازچه‌هایی از کنار پیاز مادر میروید. جدا کردن آنها و باز کشت آنها ساده‌ترین روش تکثیر گلایل است.
گونه‌های قابل توصیه:
- Candyman، به دلیل گلهایی زیبا به رنگ صورت پررنگ
- Dream’s End، به دلیل گلهایی به رنگ نارنجی روشن با سنبل گلی بلند به طول حدود ۲ متر
- Prins Claus، به دلیل گلهایی به رنگ سفید با طرح‌های زیبا به رنگ صورتی
معنی سمبلیک گلایل: ستایش، صداقت، به من فرصت بده.
منبع: almanac.com
آیا میدانید سوسن چلچراغ یک گونه از لیلیوم است که تنها در ایران میروید؟
